Báo TN&MT đưa thông tin dễ đọc, dễ xem, dễ hiểu đến với đồng bào

Tận dụng nhiều kênh khai thác thông tin

Theo nhà báo Nguyễn Xuân Vũ, Trưởng phòng Thư ký Biên tập, người trực tiếp phụ trách mảng tuyên truyền về công tác dân tộc, tôn giáo của Báo TN&MT, thực hiện Quyết định số 219/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án hỗ trợ thông tin, tuyên truyền về dân tộc, tôn giáo, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường triển khai nhiệm vụ tuyên truyền về dân tộc, các giá trị của tín ngưỡng, tôn giáo trong đời sống xã hội và Báo TN&MT là cơ quan thực hiện.

Xác định tuyên truyền về dân tộc và tôn giáo là nhiệm vụ chính trị quan trọng, Báo đã khắc phục khó khăn, tháo gỡ vướng mắc, tập trung nguồn lực cho công tác này.

Tuy vậy, ông Vũ cho rằng, tuyên truyền về dân tộc, tôn giáo là chủ đề khó vì đòi hỏi phóng viên cần có kiến thức chuyên sâu; phải bám sát cơ sở ở những vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn nhất. Đặc biệt là viết làm sao để hay, để phù hợp, để hấp dẫn đồng bào dân tộc thiểu số, để công tác truyền thông đạt hiệu quả cao thì thật là không dễ.

Song Báo TN&MT cũng có thuận lợi, đó là đã có nhiều năm thực hiện tuyên truyền về công tác dân tộc với ấn phẩm về dân tộc miền núi phát hành đến những vùng đặc biệt khó khăn; có đội ngũ phóng viên thường trú thuộc các văn phòng đại diện có kiến thức, có kinh nghiệm, say nghề trải dài khắp ba miền Bắc, Trung, Nam.

Nhận nhiệm vụ được Ban Biên tập giao, phòng Thư ký - Biên tập đã xây dựng kế hoạch chi tiết ngay từ đầu năm; trong đó mỗi năm chia làm 2 giai đoạn, xác định chủ đề cho từng giai đoạn, cơ cấu tin, bài, ảnh; video clip ký sự…

Về chủ trương, Ban Biên tập Báo TN&MT luôn định hướng chủ đề, giao nhiệm vụ đầu mối quản lý, thực hiện. Các phòng, văn phòng đại diện phân công nhiệm vụ cho phóng viên tác nghiệp, khai thác thông tin, xây dựng tuyến bài, sáng tạo tác phẩm báo chí đảm bảo tính trung thực, khách quan nhưng phải trên tinh thần xây dựng và hướng đến những giá trị truyền thống kết hợp hiện đại, góp phần xây dựng mối đại đoàn kết toàn dân tộc, bản sắc văn hóa ngày càng tốt đẹp hơn cho đồng bào.

Đồng thời, Báo tích cực đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền chuyên trang “Dân tộc Tôn giáo”; làm mới giao diện sản phẩm với đa dạng hình thức như xây dựng các bài viết inforgraphic, phóng sự ảnh, video clip với nội dung phong phú, hình thức bắt mắt, dễ đọc, dễ xem, dễ hiểu đến với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Theo ông Vũ, ban đầu phóng viên của Báo khá “ngại” khi được giao mảng này. Bởi ngoài việc phải đi vùng sâu vùng xa thì việc phóng viên e ngại khi vào các cơ sở tôn giáo tiếp xúc với các vị chức sắc (những người mà PV chưa có nhiều kiến thức, kinh nghiệm làm việc) là có.

Thêm nữa là những đề tài này không khéo xử lý thì rất dễ trở thành một bài phản ánh chuyên môn thuần túy về ngành. Điển hình như đề tài viết về dân tộc - tôn giáo với lĩnh vực bảo vệ tài nguyên khoáng sản; quản lý đất đai… nếu không biết cách lồng ghép, khơi dậy truyền thống văn hóa dân tộc để phản ánh nét “chân - thiện - mỹ” thì không rõ vai trò của tôn giáo trong đó.

Do đó, Phòng Thư ký Biên tập đã cùng phóng viên chuẩn bị tâm thế kỹ càng, trao đổi để tìm ra cách tiếp cận nhân vật, tiếp cận vấn đề cũng như cách chuyển tải nội dung sao cho hợp lý nhất.

"Ví dụ, đối với công tác bảo vệ môi trường, chúng tôi cho rằng, phóng viên không nhất thiết phải vào chùa hay phải vào nhà thờ mà có thể tiếp cận từ Phật tử, giáo dân để thấy rõ vai trò tổ chức, định hướng của các tôn giáo trong những hoạt động này. Rõ ràng, ai cũng thấy giáo lý của các tôn giáo đều hướng tín đồ tới những giá trị tốt đẹp như tình thương, lòng nhân ái, truyền thống nhân văn hay bảo vệ môi trường, bảo vệ chúng sinh, hướng thiện chứ không tôn giáo nào khuyến khích những hành vi sai trái như phá rừng trái phép chẳng hạn", ông Vũ nói.

Tuy nhiên, khi viết về tôn giáo, việc vào các cơ sở tôn giáo, tiếp xúc với các linh mục, các nhà sư… để lắng nghe ý kiến từ họ là việc không thể thiếu. Do đó, ông Vũ cho biết, Ban Biên tập cũng như Phòng Thư ký Biên tập luôn khuyến cáo phóng viên nên có những cuộc tiếp xúc trực tiếp với các chức sắc tôn giáo để ghi nhận thông tin, thông điệp, chứ không cứng nhắc theo một phương án tác nghiệp nào.

Mục tiêu là sự thuyết phục của tác phẩm báo chí

Đối với Báo TN&MT, chủ lực thực hiện các bài viết về dân tộc, tôn giáo là 3 Văn phòng đại diện; Phòng Báo Điện tử; Trung tâm Phát thanh - Truyền hình. Trong đó, Báo phân công các văn phòng tập trung phản ánh thực tế đặt ra ở cơ sở còn Phòng Báo Điện tử; Trung tâm Phát thanh - Truyền hình đảm nhiệm viết về những vấn đề vĩ mô và các phóng sự, ký sự truyền hình.

Hằng tháng, Phòng Thư ký Biên tập sẽ điều chỉnh, khớp nối nếu những vấn đề ở cơ sở cần bổ sung những chính sách vĩ mô và ngược lại, bài viết vĩ mô cần có thực tế ở cơ sở để thêm sinh động. Mục tiêu cuối cùng Báo hướng đến đó là tính hấp dẫn, sự thuyết phục trong mỗi tác phẩm báo chí và nâng cao hiệu quả tuyên truyền.

Dưới sự chỉ đạo của Ban Biên tập và sự đôn đốc sâu sát của Phòng Thư ký Biên tập cũng như sự phối hợp của các đơn vị thực hiện và sự nỗ lực của các phóng viên, chỉ sau một thời gian rất ngắn, công tác tuyên truyền về dân tộc tôn giáo của Báo TN&MT đã đi vào nề nếp, đạt mục tiêu kế hoạch đề ra.

"Đến nay, sau gần 2 năm thực hiện, có thể nói, Báo TN&MT luôn cố gắng tìm tòi, đổi mới trong công tác tuyên truyền về dân tộc - tôn giáo. Chúng tôi đã có sự phối hợp nhịp nhàng từ khi đề xuất đề tài đến khi triển khai thực hiện. Rất ít khi các văn phòng để xảy ra chậm muộn, vỡ kế hoạch, mà phần lớn các đề tài đều có dấu ấn sáng tạo của phóng viên. Các chuyên đề đều đảm bảo tính thời sự, đồng thời cũng có giá trị tư liệu, lâu dài, gắn công tác dân tộc tôn giáo với phát huy hiệu quả bảo vệ tài nguyên và môi trường", nhà báo Nguyễn Xuân Vũ chia sẻ.

Đặc biệt, những ký sự có thời lượng 30-45 phút của Báo TN&MT thường chia làm 3 video clip để chuyển tải, trong đó sử dụng nhiều hình ảnh tư liệu đẹp, dàn dựng khá công phu.

Các tác phẩm inforgraphic, phóng sự ảnh sử dụng hình ảnh hết sức trực quan, sinh động. Ngoài ra, chuyên mục tư vấn pháp luật được đồng bào dân tộc thiểu số đánh giá cao, khi những nội dung mà Báo đề cập đều thiết thực với cuộc sống lao động sản xuất hàng ngày của họ.

"Điều đáng mừng là qua theo dõi, chúng tôi thấy lượng truy cập vào chuyên trang Dân tộc - Tôn giáo của Báo gia tăng đều đặn, đặc biệt là trong thời gian gần đây. Cũng nhờ việc tham gia vào tuyên truyền về công tác dân tộc tôn giáo, kiến thức, tay nghề của phóng viên được nâng cao, giờ đây các phóng viên không còn “ngại” bất kỳ đề tài nào nữa", ông Vũ đúc kết.

Thế Vũ (Ghi)