Nhằm cụ thể hóa việc thực hiện Chương trình 135 của Trung ương, tỉnh Quảng Ninh đã xây dựng Đề án Nhiệm vụ và giải pháp đưa các xã, thôn, bản ra khỏi diện đặc biệt khó khăn (Đề án 196). Với Đề án này, tỉnh Quảng Ninh đã "thổi" vào mảnh đất vùng cao Ba Chẽ một luồng gió mới, giúp người dân tộc thiểu số có động lực vươn lên thoát nghèo.
Ba Chẽ là huyện miền núi vùng cao của tỉnh Quảng Ninh, có 9 dân tộc anh em sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm trên 80%. Một thời, nhắc đến Ba Chẽ, người ta thường nghĩ đến một huyện nghèo, khó khăn nhất của tỉnh Quảng Ninh. Vậy nhưng, trong vài năm gần đây, từ nguồn vốn Đề án 196, các thôn, bản đặc biệt khó khăn của huyện Ba Chẽ đã khoác lên mình diện mạo mới, cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số cũng dần khấm khá.
Trong số những xã khó khăn nhất của huyện Ba Chẽ không thể không kể đến xã Đồn Đạc. Là xã có địa bàn rộng lớn, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, trước đây, Đồn Đạc nghèo lắm, người dân không có đủ cái ăn, cái mặc. Cả xã có 14 thôn nhưng chỉ có 2 thôn trung tâm. Thôn xa nhất là Nà Làng và Khe Vang, cách trung tâm xã khoảng gần 20km và đi mất cả ngày đường.
Những năm trở lại đây, từ nguồn vốn Đề án 196, huyện đã mở đường bê tông vào tận thôn, bản, người dân đi lại đỡ vất vả hơn. Có đường giao thông thuận lợi, bà con cũng mở rộng diện tích trồng trà, trồng hồi, trồng keo... Nhờ vậy, cuộc sống ấm no hơn, có của ăn, của để. Cả xã không còn nhà tranh tre, nứa lá; tỷ lệ hộ nghèo giờ chỉ còn 17%. Đặc biệt, cùng với sự nỗ lực, chung tay của các cấp các ngành, xã Đồn Đạc đã hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới theo tiêu chí vùng trung du và miền núi phía Bắc.
Trong câu chuyện về xóa đói, giảm nghèo của huyện vùng cao Ba Chẽ, Trưởng phòng Dân tộc Triệu Đức Phượng cho biết, Chương trình 135, Đề án 196 đã tạo sự thay đổi, chuyển biến rõ rệt về diện mạo nông thôn, miền núi các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn; góp phần từng bước thu hẹp khoảng cách chênh lệch về mức sống giữa các vùng, các dân tộc trên địa bàn huyện.
Từ nguồn vốn, sự hỗ trợ của Đề án 196, số hộ nghèo của Ba Chẽ đã giảm từ 34,7% (năm 2016) xuống còn 2,13%. Nhiều xã như Lương Mông, Minh Cầm, Đạp Thanh đã không còn hộ nghèo. Đặc biệt, đã có 148 hộ dân tự nguyện viết đơn xin ra khỏi danh sách hộ nghèo. Giờ đây, nhiều gia đình không chỉ thoát nghèo mà còn phát triển kinh tế khấm khá. Tâm lý trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước đang dần được xóa bỏ; người dân đã biết tự lực, vận dụng các chính sách hỗ trợ để cải tạo sản xuất, gia tăng thu nhập, nhiều mô hình kinh tế giảm nghèo đã và đang được nhân rộng.
Các cán bộ làm công tác dân tộc ở huyện Ba Chẽ nhận xét, tâm lý của phần đông đồng bào dân tộc thiểu số là chỉ tin vào những điều “mắt thấy, tai nghe”, do đó, những việc làm gương mẫu của mỗi đảng viên, già làng, trưởng bản, người uy tín, sẽ có giá trị thuyết phục để bà con làm theo. Bởi vậy, những đảng viên người dân tộc thiểu số đã luôn nỗ lực đi đầu, đồng thời tích cực vận động bà con tham gia chuyển đổi mô hình kinh tế để từng bước xóa đói, giảm nghèo bền vững.
Được biết, Đề án 196 của tỉnh Quảng Ninh nhằm huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phát huy vai trò chủ thể và sự tham gia tích cực của người dân vào thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Tổng nguồn vốn huy động từ các nguồn lực xã hội gần 1.800 tỷ đồng, mức bố trí vốn bình quân đối với 1 xã đặc biệt khó khăn/năm cao hơn khoảng 7 lần so với định mức Trung ương bố trí.
T.Toàn